CAO BỒI GIÀ
Bài phú vui chào đón
năm Khỉ, bác Cao Bồi Già gửi Tuấn Công Thư Phòng và độc giả . Xin trân trọng
giới thiệu tới bạn đọc.
Tiễn biệt cụ Dê;
Nghinh chào anh Khỉ.
Mừng năm mới, kẻ kẻ
tươi vui;
Đón Xuân sang, người
người hoan hỷ.
Lai rai nhấm nháp:
Hương vị Tết, lắm
thú mê say ;
Chuyện chàng Thân,
muôn màu thú vị.
Hẳn tài cán lắm, mới
ngồi chung chiếu lão “Ba Mươi”;
Chắc công lao nhiều,
nên đứng sánh vai hàng“thập nhị” ?.(1)
Khỉ nào ai có lạ :
Cả hàng cả họ trèo cây
đu nhánh, kẻ kẻ giỏi giang;
Toàn quyến toàn gia
bắt chí bới lông, ngày ngày chăm chỉ.
Cũng mày cũng mặt,
ngồi ngồi đứng đứng nào khác dáng người;
Nhưng tính nhưng tình,
nhảy nhảy đu đu rõ là trò khỉ .
Dẫu đôi hàm vẩu,
buồn tủi tênh tênh;
Có cái trôn son,
sướng vui tí tỉ.
Tinh khôn nghịch ngợm
như ma;
Ranh mãnh lẹ nhanh tựa
quỷ.
Ngẫm chuyện khỉ cũng
lắm :
Xưa vài cha ông phát
tiết thành gốc tổ loài người;
Nay toàn con cháu
trung trinh vẫn y nguyên giống khỉ.
Chả vất vả trên đồng,
long đong giữa phố, suốt kiếp tính toan;
Cứ tung tăng trong rú,
nhảy nhót đầu cành, một đời dạn dĩ.
Quả ngọt no lòng;
Trái ngon thỏa chí.
Nhàm núi rừng, thỉnh
thoảng vào xóm, đùa con trẻ chọc phá dân làng;
Chán hoa quả, lâu lâu
xuống đồng, xoáy rau khoai bẻ tha bắp bí.
Món ngon vật lạ ngốn
chẳng e dè;
Thức uống đồ ăn xơi
không khách khí.
Lưỡng lự bỏ xoài
lấy mít, hoa quả vung vãi hoang tàn ;
Tham lam vào nách ra
tay, khoai ngô rớt rơi phung phí.(2)
Ấy chẳng vừa :
Dùng mai bổ cuốc đại
tài;
Múa gậy vung cây tuyệt
kỹ.
Bắt chước thôi khỏi
bình ;
Tò mò cũng hết ý.
Vua săn chuột, ai sành
miếng bằng mèo ?;
Chúa dòm nhà, ai nổi
danh hơn khỉ ?(3)
Ca dao thời lắm khúc
nga ngâm;
Tục ngữ vốn nhiều câu
von ví.
Chó chê lá lông, mặc
mồm chó, Khỉ chu mỏ khì khì;(4)
Chuột mỉa hôi
hám , thây mõm chù, Hầu nhe răng há hí .(5)
Nhai phải gừng cay,
mồm xoa miệng xuýt, ấy đấy kìa người;
Cắn nhằm ớt hiểm, mày
nhó mặt nhăn nào đâu mỗi khỉ.(6)
Vốn giống Hầu chỉ mồm
kêu hu kêu hú, mười phân thiệt thòi;
Mà nhà Khỉ chịu tiếng
hứa cuội hứa lèo, thập phần phi lý.(7)
Chốn khỉ ho, giờ
người đã trú cùng cư ráo trọi, nào sợ ma thiêng;(8)
Nơi Cò gáy, nay xóm đà
lan lẫn mọc tùm lum, hết chê chướng khí.
Thì Mai cũng lên ảnh
lên phim;(9)
Thời Khỉ ắt về thành
về thị.
Phọt phẹt tài hèn hóa
“Quân Vương” “Bá Tước” khuấy đảo “Rạp xiếc rong”;
Cao siêu võ giỏi
như “Đại thánh” “Tề Thiên” múa may “Tây du ký”.
Diện áo đóng quần, làm
xiếc cho kẻ kẻ sướng miệng hi ha;
Đi hia đội mão, diễn
hề mong người người vỗ tay ầm ĩ.
Đâu phải bỡn:
Suy bộ pháp bầy Khỉ,
nhân gian sáng chế Hầu quyền;
Ngẫm thói quen lũ Mai,
người thế vẽ bày võ khỉ .
Dùng mưu xỏ ống lừa
hầu;(10)
Giở ngón rung cây nhát
khỉ.(11)
Nhưng ấy khỉ đừng dại
chước người;
Và xin người chớ làm
trò khỉ.
Bởi lẽ:
Nhiều khi sao trông
khỉ như người;
Lắm lúc lại thấy người
giống khỉ.
Thoắt ẩn thoắt hiện
nhân tâm;
Chợt giả chợt lòe
nghĩa khí.
Bày cử chỉ tráo trâng;
Giở ý lòng thô bỉ.
Ồ cũng lạ:
Chả bò chả cắp, sao
gọi chứng ban cua;
Nào nhảy nào trèo, mà
kêu bệnh ban khỉ.
Khỉ gió văng thế buồn
sao;
Khỉ khô chửi chi lạ
nhỉ?
Người Đà Lạt quen quá
Đồi Cù;
Dân Miền Tây lạ chi
cầu khỉ.
Này khỉ không kêu khỉ
thằng ranh;
Ấy người lại mắng
người đồ khỉ.
Năm mới năm me:
Họ nhà Khỉ vào thơ lên
báo rộn ràng ;
Hình ảnh Thân
kín lịch tràn bìa ầm ĩ.
Chốn chốn cầu may;
Nơi nơi ước hỉ.
Chúc kẻ kẻ quanh năm
hạnh phúc, suốt tháng vui tươi;
Chúc người người vạn
sự an lành, muôn điều như ý.
Tào lao chuyện khỉ,
vui mấy phút rông dài;
Tán phiếm ngày Xuân,
bậy đôi vần giải trí.
Ghi chú:
(1): “Ba Mươi”: Ông
Hổ; “Thập Nhị”: 12 con giáp.
(2):: Khỉ xuống ruộng
bẻ bắp, có tính tham lam cắp 2 trái bắp vào 2 nách , rồi 2 tay lại giơ lên hái
2 trái nữa. Thế là bắp từ nách lại rơi ra. Cứ tham như thế thành ra khỉ bẻ rất
nhiều bắp mà chỉ lấy đi được rất ít. Tương tự hái xoài rồi, thấy mít lớn hơn
thì lại tham, bỏ xoài lấy mít…
(3): Tục ngữ có câu:
Nuôi khỉ dòm nhà
(4): Tục ngữ có câu:
Chó chê khỉ lắm lông.
(5) Ca dao có câu:
Chuột chù chê khỉ rằng
hôi
Khỉ lại trả lời cả họ
mày thơm
(6) Tục ngữ có
câu: Nhăn nhó như khỉ ăn gừng và Mặt nhăn như khỉ ăn ớt.
(7) Tục ngữ có câu:
Hứa hươu hứa vượn.
(8) Tục ngữ có câu Nơi
khỉ ho cò gáy.
(9) Có nơi gọi khỉ là
Mai.
(10)Tục ngữ có câu:
Khư khư như Đười ươi giữ ống; Khi vào những khu rừng có nhiều Đười Ươi thì
người ta thường xỏ tay vào 2 ống tre, Đười Ươi thường nhảy ra bắt người bằng
cách nắm chặt 2 cánh tay. Lúc ấy người ta chỉ việc rút tay ra mà chạy.
(11) Tục ngữ có câu :
Rung cây nhát khỉ.