HOÀNG TUẤN PHỔ
Tôi
nghĩ không ra ai. Muốn nói bừa một cái tên nào đó cho xong, nhưng đầu óc tôi
sao tối tăm mù mịt, không còn biết ai là đồng bọn với Tuệ Quang, Tuệ Chiếu để
cung xưng với toà. Tôi mà cũng bị bắt đi tù nữa thì mẹ tôi chết mất!
Đầu óc tôi bỗng vụt sáng lên một người
cũng ở chùa, đầu tóc trọc lóc, mặt mũi xấu xí, có lần đến nhà tôi nói chuyện với
bố tôi về sư Tuệ Quang, Tuệ Chiếu. Tuệ Quang tôi mới nghe lần đầu. Còn Tuệ Chiếu
tôi đọc báo Đuốc Tuệ cũ (xuất bản vào khoảng 1942, 1943) sở dĩ tôi nhớ được, vì
ông sang Lào, nhà vua cho ngồi ngai vàng để thuyết pháp...
Tôi
còn ngần ngại gì nữa? Ông Thẩm phán đã bảo thế, mình cứ thế mà khai. Có lẽ ông ấy
sốt ruột, muốn có một cái tên cho xong việc! Nào ngờ tôi vẫn là thằng ngây thơ,
ngu ngốc: Việc toà án đâu phải chuyện chơi! Tôi thưa: “Tên Ha thầy chùa!”
Ông
Thẩm phán Tỉnh hỏi ông Thẩm phán Huyện: “Ha nào?”
Ông
Thẩm phán Huyện nhíu mày suy nghĩ. Rồi ông khe khẽ lắc đầu: “Không phải! Tên Ha
người cùng xã cũng bị bắt một hôm với tên Thuỳ, không thể nào còn đến nhà tên
Thuỳ để cất giấu súng đạn!” (Thuỳ là tục danh bố tôi).
Ông
Thẩm phán Tỉnh hỏi ông Thẩm phán Huyện: “Ha có phải thằng coi chùa dốt nát chữ
nhất không biết, nhà nghèo rớt mồng tơi, mặt mũi trông như con khỉ đột, chỉ được
cái láu lỉnh giống nòi nhà khỉ?”
Ông
Thẩm phán Huyện đáp: “Đúng nó, thưa anh!”
Ông
Thẩm phán Huyện thấy tôi đang cúi đầu lo sợ, bảo ông Thẩm phán Huyện: “Bây giờ
đã gần 11 giờ trưa, cho nó nghỉ ngơi, suy nghĩ thêm để chiều làm việc tiếp”.
Ông
Thẩm phán Huyện nói “Vâng” bằng tiếng Pháp rồi bảo tôi: “Cho mày sang nhà bếp,
nói với thằng Tợm để nó cho ăn cơm trưa rồi chờ đó sẽ có người đến gọi!”
Nhà bếp
ở liền kề bên cạnh. Nhà gỗ lợp kè ba gian nối dài cái chái dọc làm bếp. Chủ nhà
đi đâu vắng cả. Anh Trần Văn Tợm, quê xã Quảng Nham, cùng huyện Quảng Xương,
làm nghề đánh cá, bị án tù 6 tháng về tội gì không rõ. Mãn hạn, anh được giữ lại
làm cấp dưỡng cho Uỷ ban huyện. Anh vừa đi chợ về. Người anh vạm vỡ, mặt hơi rỗ,
tính tình vui vẻ. Tôi nói: “Các ông Toà án bảo tôi xin anh cho ăn cơm trưa”.
Anh cười: “Tưởng cái chi chứ cơm trưa thì được, mi muốn ăn mấy thì ăn, gạo thóc
ở huyện không thiếu như ở xã nhà mô”. Thấy anh xởi lởi, tôi cũng vui lây.
Món
cá anh mới mua ở chợ về là cá biển nhỏ nhiều loại, thường gọi tên “cá láo nháo”,
do dân chài kéo rồng mới được, còn tươi xanh. Anh Tơm rửa cá đổ vào nồi, bắc
lên bếp, rưới ít nước mắm, rồi cứ thế châm củi đun. Tôi ngạc nhiên hỏi anh: “Tại
sao anh không đổ thêm nước, để thế cháy nồi mất!” Anh cười: “Trong cá có nước rồi,
đổ thêm nước mất ngon, nhưng phải nấu nhỏ lửa, cá vừa chín, bắc ra, cá không bị
lạt”. Tôi chợt hiểu, “à” lên một tiếng.
Bữa
cơm chỉ có cá và cá. Ăn xong, anh trỏ cái giường phía gian gần bếp: “Mi cứ lên
giường tau mà nằm nghỉ trưa, tau còn phải đi mua rau, sửa soạn bữa chiều”.
Nhà cửa
vắng vẻ, tôi tha hồ được yên tĩnh nghĩ cách trả lời sao để thoát tội, cái tội
mình không sai phạm, cũng không hề biết! Con đường tối om tôi đang tìm lối
thoát cứ mù mù mịt mịt, thỉnh thoảng thấy một tia sáng chợt loé lên rồi lại vụt
tắt! Đầu óc tôi ngày càng mờ mịt như con đường hầm không lối thoát, đang phải lần
mò từng bước. Tôi nghĩ ngợi lan man, chuyện nọ xọ chuyện kia. Tôi nhớ mình đã đọc
một tập sách mỏng rất hay: Bao Công kỳ
án có chuyện Bao Công tra án Quách
Hoè. Tôi ước gì hai ông Thẩm phán cũng là những Bao Công thời nay, Bao Công
cách mạng!
Tôi cố
nhắm mắt nằm yên, muốn quên đi mọi việc, rồi sẽ ra sao thì ra, nhưng trong mắt
tôi lại hiện lên sợi dây thừng, cái cùm sắt, sợi dây thừng trói xiết cánh khỉ,
cái cùm sắt cùm quặt cổ tay ra sau lưng...có cả cái dây thừng buộc vào cổ bò, cổ
chó lôi đi, dắt đi...
Thôi
thôi càng nghĩ càng sinh quẩn...giá như người ta bảo cứ nhận tội đi rồi tha
cho, mình nhận ngay! Đằng này người ta có nói thế đâu. Họ bắt khai ra súng đạn
cất giấu ở đâu, ai đã cất giấu. Thế mới chết! Bởi sự thật tôi chưa hề thấy mặt
mũi khẩu súng hay viên đạn lớn nhỏ ở nhà tôi! Ước gì mình có phép thần thông biến
hoá ra súng đạn. Không được! Thế thì chết cả lũ! Đành cứ sự thực trả lời, may
ra còn sống được!
Hai
giờ chiều, các ông Thẩm phán lại gọi tôi đến chỗ làm việc buổi sáng. Ông Thẩm
phán Huyện giọng nhẹ nhàng: “Nghĩ kĩ rồi, bây giờ nói thật đi, để khỏi mất thì
giờ. Ở nhà, chắc mẹ mày đang mong mày được tha về”.
Tôi
khoanh tay lại trước ngực như thuở nhi đồng học tiểu học với thầy giáo trường
làng mỗi khi thầy hỏi bài: “Thưa các ông Thẩm phán, xin hai ông xét rõ tình thực
tôi đi học xa nhà từ năm 13 tuổi, mãi đến lúc sắp đấu tranh chính trị, thầy mẹ
tôi không còn tiền gạo cho trọ học xa nữa mới bắt trở về. Tôi đi cùng anh Nậu,
trưa nay về đến nhà thì sáng sớm mai thày tôi bị bắt. Tôi không hề biết chuyện
gì về súng đạn. Tính tôi vốn nhát như cáy, rất sợ súng đạn, thấy khẩu súng lục
của ông Khai đã phát run!”
Tôi
nói một mạch như học trò học đọc bài thuộc lòng. Vì tất cả đều là sự thật, đều
xuất phát từ sự thật, không có gì thật hơn!
Tuy
nhiên, lời sự thật, những lời moi từ gan ruột của tôi không được ai tin cả. Hai
ông đều lắc đầu. Ông Thẩm phán Tỉnh trừng
mắt nhìn tôi: “Cha con mày đều là giống lừa ưa nặng. Mai tao cho mày lên gặp
cha mày để xem cái cổ cò của mày có cứng bằng cha mày không”. Ông quay sang nói với ông Thẩm phán Huyện: “Đồng
chí báo cho công an huyện, đêm nay gửi tạm nó ở đấy một đêm. Nhớ cho nó nếm thử:
Khoá trái tay đằng sau và cùm tréo chân đằng trước. Nó kêu thì nhét giẻ rách
vào mồm nó. Sớm mai giải nó lên tỉnh, nếu nó không đi được thì cứ dùng chão hay
thừng trói cổ lôi đi!”
Ông
Thẩm phán Huyện “vâng” một tiếng gọn lỏn!
Không
còn hy vọng gì nữa! Đêm nay chắc chết, chết trong đau đớn tột cùng! Sức vóc tôi
yếu đuối chịu sao được nổi một đêm! Tôi chưa chết, họ cũng kéo cái xác dở sống,
dở chết của tôi lên tỉnh như kéo cái xác một con chó. Tôi bỗng nhớ mẹ tôi và oà
lên khóc. Càng cố nén xuống cổ họng càng bật lên tiếng khóc! Tôi nhớ mẹ tôi!
Tôi thương mẹ tôi! Nhưng tôi bỗng giật nẩy mình vì nghe tiếng quát đùng đùng
như sấm sét bên tai: “Mày khóc mả cha mả mẹ mày! Cha mày chưa chết, mẹ mày còn
sống. Nếu mày thương mẹ mày thật thì hãy
khai báo thành khẩn, cứ một mực ngoan cố, mẹ mày sinh có mình mày biết ăn ở với
ai? Tuổi già sức yếu cậy nhờ ai? Mày được mẹ sinh ra nuôi ăn học, không biết thế
nào là đạo hiếu phải báo đền hay sao?”
Tôi cố
nén chịu để thôi không khóc nữa, nhưng vẫn ấm a ấm ức, tấm ta tấm tức...không
thể nào nín lặng chịu im được! Tôi “ức” cái gì? “Ức” đời bất công! Tôi “tức”
cái gì? “Tức” trời không có mắt! Nỗi niềm này từ lâu, bây giờ có dịp mới ào ra
theo dòng nước mắt! Bài thuyết giảng đạo đức của ông Thẩm phán không sai, nhưng
chỉ làm tôi thêm chán ghét ông ta. Không làm được Bao Công thì thôi, sao ông lại
làm kẻ vô đạo “nhập nhân chi tội”?
Ông
Thẩm phán Tỉnh có vẻ ngán ngẩm cắp cặp lẳng lặng đi sang hàng xóm. Rồi ông Thẩm
phán huyện cũng ôm một tập giấy tờ đứng lên đi theo. Ra đến cửa ông không quên
ngoái cổ ra lệnh cho tôi: “Cứ ở đây, sẽ có công an huyện đến!” Tôi “thưa vâng”
và ngồi thụp xuống đất, vì đứng lâu, đôi chân mỏi nhừ, lòng dạ rối bời. Tôi
nghĩ đến sợi dây thừng, cái cùm sắt và đêm nay...Mẹ tôi đã bảo: “Chạy trời
không khỏi nắng!” Quả không sai! Có lúc một ý nghĩ “chết” đến với tôi. Nhưng
làm sao “chết” được? Chết dễ mà chết cũng khó. Thắt cổ tự tử tôi không có gan!
Nhảy xuống sông, ở đây không có sông! Uống thuốc độc, lấy đâu ra?
Tôi
nghĩ ngợi lan man chuyện sống chết, chuyện số phận, chuyện đời là bể khổ...
Khoảng
5 giờ chiều, anh công an Huyện đến. Tôi giật nẩy mình, trống ngực nổi lên. “Mi
là thằng Phổ phải không? Toà tạm tha cho về, phải luôn luôn ở nhà để lúc cần
Toà kêu lập tức có mặt. Lần sau phải thành khẩn khai báo để được khoan hồng. Mi
ngoan cố lắm! Xã còn báo cáo lên huyện nhiều việc của nhà mi, của mi, cấp trên
nắm hết, Toà hỏi chỉ để xem coi mi có thành khẩn hay không, để xét khoan hồng
hay trừng trị. Mi còn nhỏ nên khờ dại lắm! Phải nhớ lời tao mới được!”
Tôi
vui sướng không xiết, miệng nói “dạ vâng”, hai chân mừng quýnh chạy ra sân, ra
ngõ. Tôi lúng túng, cuống quýt hỏi thăm đường. Cho đến bây giờ, tôi vẫn không
biết nhà ấy là nhà nào, ở thôn gì vì lúc đó sợ bị nghi ngờ hỏi thăm nơi Huyện
làm việc để báo cho máy bay địch đến bắn phá!
((còn nữa)
HTP/10/2016
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét