VIẾNG CỤ RÙA HỒ GƯƠM

     HOÀNG TUẤN PHỔ

Viếng cụ Rùa Hồ Gươm

Quy sinh tam bách tối vi kỳ

Tuổi Hạc không hơn cũng thứ nhì (*)

Phép bói mai rùa truyền Bắc Quốc (**)

Tổ nghề kiến trúc dạy Man Di (***)

Giận phường ô trọc nhiều mưu mẹo,

Ghét lũ gian tà lắm thị phi.

Nếu có gươm thần đà chẳng thác,

Thương mà chi, tiếc cũng mà chi!

                              21/1/2016

Chú thích:

(*)-Trương truyền, rùa thọ 3 trăm năm, hạc thọ 1 ngàn năm (con nào tu luyện thì thọ trên ngàn năm).

(**)-Tài liệu nghiên khảo cổ Ân Khư 殷 墟 (Tàu) cho biết xưa kia Bắc quốc phải lấy rùa mai mềm ở phương Nam để làm phép xem bói.

(***)-Truyện cổ Mường, Thái cho rằng cư dân miền núi học cách làm nhà từ con rùa. Người Mường kể: Vị Lang đầu tiên cai quản đất Mường đi bẫy và bắt được một con rùa. Con rùa van nài Lang đừng giết nó, bù lại rùa mách bảo cho cách làm nhà sàn. Rùa dạy: “Bốn chân tôi là bốn cột cái, hai mai tôi là hai mái nhà, xương sống tôi là đòn nóc, chặt cây lim làm cột, lạt buộc bằng cây giang, cỏ gianh dùng để lợp”.  (HTC chú thích)