VÒNG XOÁY MUA QUAN*

             Hoàng Tuấn Công

Nghỉ Tết Độc Lập, về quê chơi, "nhặt" được bản thảo hai bài thơ ông cụ nhà mới "hứng tác" sau khi xem xong phim "Tể tướng Lưu Gù". Vòng xoáy "chống tham nhũng để tham nhũng, ăn hối lộ để đi hối lộ" quả là đáng sợ!

                   

“Bắt phong trần phải phong trần...”

Hoàng Tuấn Phổ

Bài “Bỏ cày cầm bút, “treo bút”, cầm dao...” với tên cũ“Tại sao tôi làm văn hóa quần chúng” do tập san Văn hóa cơ sở Thanh Hóa đặt tôi viết cho số kỷ niệm thành lập ngành. Tôi viết xong, không tin chắc được dùng, nhưng đã viết rồi thì cứ gửi để đúng lời hứa với người đặt bài. Quả nhiên, ông Huy Sơn giám đốc cơ quan Văn hóa cơ sở nói: “Không phải không dám đăng, chỉ vì nội dung bài không hợp với số tập san kỷ niệm”.

Bỏ cày cầm bút, “treo bút”, cầm dao...

        Hoàng Tuấn Phổ

Tam quan chùa Mậu Xương mới xây dựng

 Năm 1967, tôi được điều từ xã Quảng Hòa lên phòng văn hóa huyện Quảng Xương công tác. Năm ấy tôi đã 32 tuổi, chưa từng qua một ngày huấn luyện chuyên môn, trình độ văn hóa chỉ có lớp 7 trường tư thục, nhưng giấy chứng chỉ đã bị đốt cháy ngay sau khi thôi học (1952). 

Minh Hiệu trong ký ức của tôi

      Hoàng Tuấn Phổ

Năm 1970, tôi gặp Anh Minh Hiệu lần đầu tại Tạnh Xá, nơi Ban vận động thành lập Hội văn học nghệ thuật Thanh Hóa sơ tán. Anh đang nằm võng xem sách, ngồi dậy tiếp tôi, chẳng mặn mà, không lạnh nhạt, mặc dù trong danh sách trù bị ban văn xuôi đầu tiên có ghi tên tôi. 

VỊNH HÈ

    Cao Đăng
Vào hè năm 1993, bác Chính Phong (Lê Nhật Duy, Lương y Chủ tịch Hội đông y Thanh Hóa) gửi cho Cao Đăng (tức Nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Phổ) bài thơ “Vịnh Hè”  mời “họa” cho vui. Cao Đăng từ vụ xướng họa “Năm Tý nói chuyện chuột” bị tai họa, giao cho địa phương quản lý, không “xướng họa” gì nữa. 

GIÁO SƯ GIẤY

Ảnh trái: Cụ Tam Nguyên Yên Đổ

tác giả bài thơ "Tiến sĩ giấy"

“Tiến sĩ giấy” lừng danh chuyện “bỡn”

Bỡn “thằng cu”, “ông” lớn thích chơi!

Bây giờ thêm cái trò đời

Giáo sư cũng rởm, ối trời có hay?

HƯNG YÊN ĐẤT TỔ

            Mình quê Thanh Hóa, nhưng đất Tổ lại tận thôn Nhân Lý, xã Thanh Long, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. Từ khi còn nhỏ mình đã nghe ông Nội nói như vậy. Vừa rồi (lần thứ 3) mấy anh em mình về Hưng Yên giỗ cụ Thủy Tổ (9/5/Giáp Ngọ). Cảnh trí đặc trưng của làng quê vùng đồng bằng Bắc bộ  rất khác nơi mình sinh ra, lớn lên. 

CÁI GIEN XÂM LƯỢC

Tập Cận Bình: "Người Trung Quốc không có gien xâm lược" (!)

Kể từ vạn cổ đến nay

Tàu ta bản tính rất hay thương đời

Bây giờ mang tiếng hại người

Bắc loa than đất kêu trời rằng oan !

                                                                                 Đế Bình

Trạng Cười

Ảnh mượn của Lý Toét

VÈ 

XUÂN 

TÓC 

ĐỎ

Lùng tùng xèng

Lùng tùng xè

Ông Xuân Tóc Đỏ ti toe thổi kèn.

CHỐNG GIẶC TÀU, NHỚ LÊ THÁI TỔ

TCTP: Giặc Tàu đang nhe nanh múa vuốt, diễu võ, dương oai ngoài biển Đông. Chúng ngang ngược, ngạo mạn chẳng khác nào cha ông chúng thuở xưa. Ấy vậy mà Tập Cận Bình dám trơ trẽn xảo ngôn: "Người Trung Quốc không có gen xâm lược" (!) Chẳng nhẽ họ Tập không biết rằng: ở Việt Nam, từng ngọn núi, con sông, làng bản mấy ngàn năm qua còn lưu dấu những trận chiến không cân sức của một dân tộc nhỏ bé dám đứng lên chống lại, và dạy cho "Thiên triều" các người bao bài học cay đắng, nhục nhã đó sao ? Những ngày này, cả dân tộc đang sục sôi khí thế chống giặc Tàu xâm lược. TCTP xin giới thiệu lại bài Chúc văn của Nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Phổ viết nhân Kỷ niệm 580 năm giải phóng thành Đông Quan (17/5/2008)

TRƯỜNG SA-HOÀNG SA

MÁU THỊT CỦA VIỆT NAM

Hoàng Tuấn Công

Chủ quyền biển đảo bị xâm phạm. Nước Việt đang trong những ngày sôi sục lòng yêu nước. HTC tôi lòng cũng như lửa đốt, chẳng còn bụng dạ nào mà ngồi lại với chữ nghĩa. Chiều qua (14/5), thân phụ HTC ở quê gọi điện ra nói: “Bố đang đọc lại “Vua Lê Đại Hành”, con chuẩn bị trích đăng lại mấy chương Lê Hoàn đánh giặc Tống xâm lược. Đợt này ta cũng phải hưởng ứng, góp thêm tiếng nói...”. “Vua Lê Đại Hành” là tiểu thuyết lịch sử của Thân phụ HTC, xuất bản cách đây đã mấy chục năm. 

ĐỌC LẠI “LỜI CON HỔ Ở VƯỜN BÁCH THÚ”(*)

         Hoàng Tuấn Công 

Cứ mỗi lần đọc lại "Nhớ rừng" tôi lại nghĩ vẩn vơ: Dường như bằng khả năng đặc biệt nào đó, ông Thế Lữ đã hiểu được ngôn ngữ  của vị Chúa sơn lâm “sa cơ lỡ vận”. Và qua chấn song sắt, Ngài đã nhờ ông chép lại toàn bộ bài thơ có một không hai này để gửi đến loài Người. Thế Lữ chỉ chú thêm với độc giả một dòng ngắn gọn: “Lời con hổ ở vườn bách thú” dưới tiêu đề bài thơ “Nhớ rừng” mà thôi. Bằng không, tôi cũng ngờ rằng, Thi sĩ tài hoa này từng có “phút giây hoá hổ” trong kiếp bị giam cầm, tù ngục. Và khi trở lại làm Người, ông đã “kiếm được” những lời thơ bất hủ đó. Nếu không, tại sao tôi lại được đọc những “lời tự sự” của một Ông Hổ bị “sa cơ nhục nhằn tù hãm” hay đến vậy ? “Hổ” đến vậy ? !

Bài thơ “Nhớ rừng” (1936) của Thể Lữ được xem là tâm sự của một tầng lớp người chán ghét cảnh tù túng và những “tầm thường giả dối”. Họ đau khổ trong cảnh  ngục tù thân xác, tư tưởng, muốn phá bỏ gông cùm xiềng xích để về với thế giới tự do, nhưng đành bất lực, đắm chìm trong quá khứ kiêu hùng, bế tắc không lối thoát.
 Mỗi lần nhìn thấy hình ảnh hổ oai hùng, ngạo mạn, thung dung giữa “cảnh sơn lâm bóng cả cây già” hay đang “nằm dài trông ngày tháng dần qua” tôi lại thấy câu chữ trong bài thơ dậy sóng theo từng bước chân của Ngài.  Dưới con mắt của Chúa sơn lâm, những kẻ đang nắm vận mệnh của Ông trở nên bé nhỏ, tầm thường, đáng thương hại, đáng khinh bỉ làm sao ! Họ đáng khinh, đáng ghét, đáng thương bởi họ bé nhỏ mà “ngạo mạn”. Không hiểu gì về thế giới tự nhiên, quy luật tự nhiên, “dương mắt bé diễu oai linh rừng thẳm”:

CÁI ĐẦU LÂU MẤT TÍCH

Hoàng Tuấn Phổ

Bình Định vương ngồi buông thõng chân trên hòn đá nổi tự nhiên ở đầu thung Nai. Quanh ông, các tướng văn, võ đứng quây quần. Một anh lính hối hả đi tới chỗ Bình Định vương:

-Trình nhà Vương. Chúng con tìm mãi vẫn không thấy đầu thằng Phùng Quý ở đâu cả !

Bình Định vương khẽ nhếch mép cười:

-Tìm mãi vẫn không thấy ! Hắn có phép thần thông hay các ngươi trông gà ra cuốc ?

Hai lần gặp tác giả "CHÂN TRỜI CŨ"

                    Hoàng Tuấn Phổ

Sông Yên bến Ghép
                                         Ảnh: Báo Thanh Hóa

Năm 1947-1948, tôi học năm thứ nhất trung học trường tư thục Hoài Văn do ông Trần Thanh Mại làm hiệu trưởng. Trường này không có cơ sở riêng, phải mượn tạm mấy phòng của trường tiểu học Pháp-Việt cũ, địa điểm tại thôn Tam UY, bên cạnh chợ Hội, xã Quảng Ngọc, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa. Một buổi chiều đầu năm 1948, đang giờ học sinh ra chơi, có một người đàn ông cao gầy, trạc 30 tuổi, địu con nhỏ đi ngang qua cổng trường. Bỗng thầy giáo Trần Thanh Địch từ trong lớp học chạy ra vẫy gọi rối rít. Người đàn ông địu con ấy liền rẽ vào cổng trường cùng thầy giáo chúng tôi tay bắt mặt mừng...

CÂU KIỀU HAY NHẤT

                                                                              

                Hoàng Tuấn Phổ

Năm 1964, nhà văn Nguyễn Thế Phương chuyển công tác từ Hà Nội về Thanh Hóa. Anh phụ trách phần văn xuôi tập san Người bạn văn hóa do Ty văn hóa Thanh hóa ấn hành. Mùa hè năm 1965, lần đầu tiên tôi được gặp anh trong ngôi nhà cơ quan sơ tán ở huyện Đông Sơn. Anh cởi trần, đang nằm dài trên giường, tay phe phẩy quạt mo, vẻ mệt nhọc. Tôi thầm đoán anh đi công tác mới về. Vì có lần tôi nghe một người kể: Anh Phương không khỏe lắm, nhưng mỗi khi đi công tác, hễ ngồi lên xe đạp là cắm đầu cúi cổ phóng liền một mạch, cho đến lúc đến nơi phải nằm lăn ra giường thở dốc và nghỉ ngơi hàng giờ mới lại sức. Tôi định lui ra, song không kịp. Anh Phương thấy khách liền vùng dậy chào hỏi niềm nở. Khi biết tôi là ai, anh bắt chuyện ngay:

-Tôi có đọc mấy bài của anh viết về Truyện Kiều trên tập san Nghiên cứu văn học, tôi muốn hỏi anh, trong Truyện Kiều có câu nào là hay nhất ?

CHUYỆN CỦA NGHÉ CON

                       Hoàng Tuấn Công

Minh họa: theo Blog Phạm Hoan

"Chuyện của Nghé con" HTC gửi cho báo Phụ nữ Việt Nam, mục "Mẹ kể con nghe". Sau có nhận được tiền nhuận bút, nhưng chẳng thấy báo biếu đâu. Từ bấy đến giờ đã tròn 20 năm. Bản thảo này lưu lại từ báo Văn hóa thông tin. Xin được đăng lại để làm kỷ niệm.

Nghé con dòng dõi nhà nông, ra đồng khi còn trong bụng mẹ. Một buổi đang làm việc, trâu mẹ cứ lồng lên không chịu kéo cày. Nó chạy về nhà và đẻ rơi ngay ở đống rơm trước cửa chuồng. Cả gia đình người nông dân mừng rỡ, đón Nghé con chào đời.

CHUYỆN GẪU VỀ LÃO MỰC

                                                                                       Hoàng Tuấn Công

HTC: Sau khi ra trường, hai năm mình trần lưng đi khuân vác và đợi việc. Tiểu phẩm vui này mình viết trong thời gian đó và tưởng chừng đã quên. May nay lại tìm thấy bản thảo viết tay. Nhân tròn hai mươi năm “Chuyện gẫu về lão Mực” ra đời, xin được đăng lại cho vui. Cũng là để lưu giữ một kỷ niệm về những năm tháng vui mà buồn.

Chó vàng ngủ gà ngủ gật, thỉnh thoảng bập mõm đớp ruồi vu vơ rồi ngáp dài ngán ngẩm. Bên cạnh, cậu chó Dách nhay mãi cái chổi cùn cho đỡ buồn mồm. Thỉnh thoảng cậu ta cũng vờ tóp tép như đang chén khúc xương. Tuần tra, lùng sục suốt đêm, cả hai mệt phờ nằm dài trong bếp, ngáp đến sái quai hàm đợi bữa cơm trưa. Vàng gợi chuyện:

TRẠNG CƯỜI

Hoàng Sa sôi sục biển Đông

Cớ sao Trạng cứ ngồi không Trạng cười?

HOA ĐÀO VÀ THƯ PHÁP NGÀY XUÂN

  Hoàng Tuấn Công

Nếu đào được mệnh danh là “báo xuân hoa” thì mực tàu giấy đỏ dường như cũng có mối giao cảm kỳ lạ với đất trời. 

NHỚ BẾP TRANH NGÀY TẾT

                        Hoàng Tuấn Công

Bếp lửa sum vầy
Ảnh: Internet

So với Tết xưa, Tết nay đã khác đi nhiều. Bao nhiêu phong vị Tết (dẫu toàn thứ không ăn được, thậm chí cũng chẳng nhìn thấy) đã một đi không trở lại. Những cái không ăn được, chỉ cảm thấy được ấy ta vẫn quen gọi là không khí tết. Ví  như “không khí” từ cái bếp tranh xưa nồng nàn khói lam và ấm áp sắc màu, mùi vị Tết…