Hoàng
Tuấn Phổ
Chế độ phong kiến nhà Hậu Lê thời kỳ suy tàn
đã xuất hiện một loạt các ông Trạng: Trạng
Quỳnh, Trạng Lợn, Trạng Vật, Trạng ăn, Trạng Cờ… Nói chung, đã là Trạng, dù
Trạng dở hay Trạng nguyên, Trạng thật hoặc Trạng rởm đều phải ít nhiều có chữ,
như Trạng Quỳnh, Trạng Vật, Trạng Ăn, Trạng Cờ… Duy có ông Trạng Lợn, đáng lẽ
cái bụng phải to kềnh to càng, sao lại lép kẹp, sờ nắn mãi không thấy chữ nào?
Thì ra chú bé Chung
Nhi (quý danh của Trạng Lợn) được cha mẹ cho học rất sớm, ước mong thằng con
hiếm lớn lên thi đỗ làm quan, đặng thoát khỏi nghề “Lớn lại” gia truyền. Bản
thân Chung Nhi cũng hạ quyết tâm: Không học thì thôi, đã học phải đỗ trạng
nguyên mới bõ công đèn sách. Nhưng thực
tế, Chung Nhi nhác học thành thần, tay cầm sách cuộn lại như lưỡi dao bầu, mắt
nhìn hòn son Tàu thấy giống miếng tiết lợn, và bên tai lúc nào cũng vẳng tiếng
lợn kêu eng éc!...