Ảnh minh hoạ sưu tầm |
HOÀNG TUẤN PHỔ
Lệnh
đến giờ ngủ đã ban truyền. Tất cả tù nhân rào rào nằm xuống, ai chỗ nào vào chỗ
ấy. Lối kiến trúc thời xưa lòng nhà bề rộng hẹp, thường mỗi gian đình chỉ rộng
độ 2m5 (trung bình), riêng gian giữa rộng nhất 3m trở lên. Gian số 1 và số 5 hẹp
nhất. Hai hàng người nằm câu đầu vào nhau, nhưng không được nằm ngửa, phải nằm
nghiêng, ôm lấy nhau đằng lưng, kiểu úp thìa, đôi chân co quắp cho đủ chỗ. Vẫn
còn thừa người, ở giữa phải xếp thêm một hàng nằm ngang kiểu gắp cá. Còn tôi nằm
đâu? Tôi phải nằm ôm lấy nồi vệ sinh của cả buồng mà ngủ.
Anh
nằm sát cạnh tôi, ôm lấy lưng tôi theo kiểu úp thìa, thì thầm:
-Mình
là Vinh, quê Thọ Xuân đang học lớp 9 thì bị đấu tố, xã đánh một trận nhừ đòn,
giải lên huyện, huyện giải lên tỉnh, tỉnh tống cổ vào đây.
Tôi
hỏi:
-Tội gì?
Anh Vinh đáp:
-Cỏ kẻ tố
cáo mình làm thư kí cho Hội phật học!.
Tôi
lại hỏi:
-Anh vào đây bao lâu rồi?
Anh
Vinh nói:
-Hơn
hai tháng!.
Im lặng
một lúc, anh Vinh hỏi:
-Cậu
thế nào?
Tôi
kể tóm tắt họ tên, quê quán, đang học, xảy ra đấu tranh, can tội liên quan gia
đình Phật giáo phản động, đã được tha, không hiểu tại sao lại bị bắt lên tỉnh rồi
đưa vào đây.
Anh
Vinh dặn:
-Xem
như bọn mình không quen biết gì nhau. Trong buồng này còn có anh Bùi Đăng Duy,
sinh viên Dự bị Đại học; Đoàn Phổ, tức Cao Phan quê Nga Sơn vẻ công tử con quan
lắm! Lại có cả Thi sĩ Mộng Huyền bị bắt chỉ vì họ khám thấy cuốn Chinh phụ ngâm bản dịch tiếng Pháp ở
trong cặp, họ ngờ tài liệu của Tây!...Nhưng thôi, cứ xem như không biết gì cả
là tốt nhất. Ai hỏi cứ lắc đầu.
Lát
sau anh Vinh lại nói:
-Bọn
mình cùng cảnh phải biết thương nhau. Cậu nằm có khai thối không? Lúc chiều,
sau bữa cơm, họ cho đi đổ nồi ỉa đái trong ngày, mình đã cố gắng thau rửa cẩn
thận, nhưng đã lưu cữu, tránh sao khỏi…Cậu vừa mới vào, chắc chắn sáng sớm mai
phải bưng nồi đi đổ, cố gắng kì cọ cho kĩ, vơ cỏ bên bờ ao mà kì…
Tôi
chỉ “Vâng”.
Đã bắt
đầu thấy buồn ngủ, vì phải cuốc bộ suốt ngày, vào đây lại bị tra tấn cả thể xác
lẫn cân não! Mệt mỏi quá rồi!
Tôi
vừa thiu thiu ngủ, không biết đã chợp mắt được dăm phút chưa, đã giật mình mở
choàng mắt, vì mấy tiếng rất to: “Xin báo cáo!”
Trưởng
buồng nằm sát bên cánh cửa như anh ta có nhiệm vụ canh gác cái cửa, lên tiếng:
-Thưa
Ban trực, có người xin phép báo cáo!.
Ông trực gác ngoài hiên trả lời:
-Nói
đi!
Phạm
nhân nào đó ngồi bật dậy thưa:
-Thằng…đạp
vô đầu con, đau quá!
Ông
trực gác đáp:
-Có
đạp vô mặt mi cũng đáng! Nằm xuống ngủ đi!.
Một
lát lại có phạm nhân
-Xin
báo cáo.
Ông
trực gác lại quát:
-Nói!
Một
người nào đó lại ngồi bật dậy:
-Dạ
thưa ông trực, thằng X. đánh địch (rắm) vô mũi con!.
Ông
trực phiên nổi cáu:
-Hắn
có đánh vô mồm mi mô mà mi kêu!
Lúc
sau lại có ai đó kêu:
-Xin báo cáo!
Ông
trực đêm không thể chịu được nữa, giơ khẩu súng trường chĩa vào buồng giam:
-Cả
trại nghe cho rõ đây! Từ bây chừ thằng mô mà còn cáo ví mèo nữa, cho trưởng buồng
vả vô mồm! Tất cả nằm im ngủ. Thằng mô ngóc đầu lên tau bắn bỏ mẹ!
Thế
là cả trại im phăng phắc nhường lời cho đàn muỗi háu đói mặc sức vo ve trong
ngôi đình năm gian đồ sộ.
Tôi
phải thức quá khuya, bị quá giấc lâu, rất khó ngủ. Trong buồng giam đã bắt đầu
vang lên bản nhạc “Thiên Thai” của tù nhân trong giấc mộng lên tiên tuyệt vời,
có đủ hoà âm phối khí: Khò khè, cò cứa,
phì phò, o o, ồ ồ, khớ khớ, pho pho, khì khì…tạm gọi là bộ bát âm, tuy hoà
mà không hợp, nhưng cũng là một chút âm hưởng của nhà tù, đôi lúc lại tái hiện
tâm trí tôi rõ mồn một…
Anh
Vinh cũng đã ngủ. Tôi cố gắng hết sức để ngủ, dùng phương pháp đếm cổ điển một,
hai, ba, bốn, năm…Đếm là biện pháp bình ổn tư tưởng, tập trung tinh thần cao độ
đi vào giấc ngủ, nhưng khi tư tưởng nặng nề, tinh thần căng thẳng không được
hoàn cảnh cởi mở, cuộc sống giải toả, thì Yoga, hay thiền định cũng mất tác dụng.
Chỉ có rèn luyện. Muốn rèn luyện phải kiên trì, nhẫn nhục. “Chữ nhẫn là chữ
tương vàng”. Phải gắng sức chịu đựng để được tự do. Trường hợp như anh C. buồng
bên mới xảy ra là một bài học đắt giá, có lẽ mình suốt đời không thể nào quên.
Tôi tự xác định cho mình để yên tâm ngủ. Sát bên cạnh tôi, anh Vinh và nhiều
người khác vẫn ngáy vô tư. Tôi cũng phải vô tư như họ. Tôi nhắm mắt lại, ôm chặt
lấy cái nồi vệ sinh, cố gắng quên đi tất cả. Quên…quên…quên…
-Xin
báo cáo!
Ba
tiếng “xin báo cáo!” đánh thức tôi dễ dàng, trong khi các bạn tù chỉ cựa mình một
cách khó khăn. Ông trực gác như chợt nhớ đến việc phải cho đám phạm nhân được
trở mình, liền hô to:
-Trở
mình!
Các
Trưởng buồn luôn một tai thức, một tai ngủ, tức thì hô theo:
-Trở
mình!
Liên
tiếp các buồng cũng đều cất tiếng theo. Nhiều tiếng hô giọng còn lè nhè ngái ngủ.
Nằm kiểu úp thìa, gắp cá, khi trở mình rất khó khăn, lộn xộn, không tránh khỏi
kẻ xô người đẩy, thành ra cả trại lao xao như cảnh bến thuyền, chợ búa. Khi buồng
giam vừa trở lại trật tự, liền tới tấp vang lên tiếng thưa bẩm gần xa.
-Báo cáo…
-Nói! Trưởng buồng bảo.
-Con xin đi tiểu tiện.
Trưởng buồng nhắc lại:
-Báo cáo! Tên Cột xin đi tiểu
tiện!
Ông trực ban lệnh cho phép
ngắn gọn:
-Đi!
Tiểu tiện xong, Cột trở về
chỗ cũng phải báo cáo:
-Con đã về chỗ!
Trưởng buồng báo cáo với Ban
trực:
-Tên Cột đã về chỗ!
Ông trực canh ban lệnh vắn tắt:
-Được!
Tuy
nhiên hàng trăm con người đâu dễ cứ lần lượt kẻ trước người sau, mà chỗ này báo
cáo, nơi kia báo cáo, lung tung lộn xị cả lên, không biết thế nào mà lần. Ông Trực
ban phát huy sáng kiến, thổi hồi còi dài ra hiệu tất cả im lặng nghe lệnh. Gần
400 con người đều không dám ho một tiếng nhỏ. Tôi buồn đi tiểu cũng cố nén chịu,
mặc dù đang ôm cái nồi vệ sinh nằm co quắp. Anh Vinh một tay ôm bụng, một tay
chỉ qua vai tôi vào nơi giải thoát, vẻ quằn quại…
Ngoài
hiên, tiếng ông Trực ban ồm ồm từ cái loa phóng thanh sắt tây gò thủ công phát
ra vẫn không kém phần dõng dạc:
-Từ
nay, buồng giam nào cũng phải có người đứng trực gác, chia phiên cắt lượt theo
trưởng buồng. Ai muốn đi tiểu tiện báo cáo với trưởng buồng, để trưởng buồng đồng
ý là được. Mỗi phiên gác một giờ đồng hồ theo hiệu lệnh còi Ban trực. Khi đổi
phiên đếm tù nhân cẩn thận, tên đổi phiên nhận đủ số tù nhân thì báo cáo với
Ban trực. Sớm mai điểm danh, nếu thấy thiếu đứa nào, cứ tróc cổ tên gác cuối
cùng!
Trưởng
buồng số 1 xin phép báo cáo:
-Dạ
thưa, còn đi đại tiện thế nào ạ?
Ông
Trực ban dáng chừng mệt mỏi:
-Ban
ngày đã được cho đi rồi, ban đêm còn đòi đi nữa, ăn cho nhiều, uống cho lắm vô!
Hết đái đến ỉa, rõ khổ!
Trưởng
buồng đánh bạo thưa:
-Dạ,
trong ni nhiều tên mắc bệnh táo kiết, ngày đêm đi không biết mấy lần!
Ông
Trực ban phát cáo:
-Thì
cho đái với ỉa luôn một thể! Thằng ni răng không biết linh động mà giải quyết?
Đồ ngu như lợn!
Ông
Trực ban thổi một hồi còi dài để kết thúc bài huấn thị quan trọng.
Tiếng
còi vừa dứt lại rộ lên tiếng “Báo cáo”. Dẫu vẫn ồn ào nhưng không đến nỗi lộn xộn
như lúc đầu, vi việc buồng nào trưởng buồng ấy chịu trách nhiệm. Họ bị thúc giục
phải “đi” cho nhanh, nên đái toé cả ra ngoài. Có anh mắt nhắm mắt mở cứ rót tồ
tồ xuống người tôi, cả đầu tôi. Anh Vinh nhắc nhỏ:
-Đái
bậy lên đầu người ta rồi!.
Người
ấy chẳng những không biết lỗi còn quặc lại:
-Đầu
mi có bằng đầu cặc tao không? Mà tao còn ỉa lên đầu bay cả lượt kia!
Tôi
muốn cởi áo lau đầu. Anh Vinh can:
-Vô
ích. Để trưa mai được đi tắm rồi thay giặt luôn thể. Thôi, cố ngủ đi, ngủ được
là quên tất!
Đúng,
ngủ được thì quên hết! Nhưng đã thức dậy nửa chừng, đâu dễ ngủ lại.
Tôi
nhớ lời ông cán bộ đeo xà cột nói lúc tối: “Các anh…không phải là tù chính trị…”
Tôi
đọc sách báo cách mạng thấy hình ảnh người cộng sản đẹp lắm, dù ở đâu cũng vậy,
ở ngoài đời hay trong lao tù…Rồi tôi cũng ngủ thiếp đi, ngủ mê như chết, không
còn biết trời đất gì nữa, dĩ nhiên cũng chẳng còn những ai vệ sinh lên đầu lên
người tôi nữa vì tôi có biết gì đâu dù bị tắm từ đầu đến chân!
(Còn tiếp)
HTP/2019
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét