 |
Tranh: Nguyễn Thanh Bình |
Trong khá nhiều sách từ điển thành ngữ và tục ngữ Việt Nam mà chúng tôi có trong tay, duy chỉ “Từ điển tục ngữ Việt” (Nguyễn Đức Dương-NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh-2010) thu thập và giải thích: “Đít bồ trôn vại, ăn hại chồng con. Đít mà to như cái bồ, (lỗ) trôn mà lớn như cái vại (là hai nét hay gặp ở những ả đàn bà) chuyên ăn hại chồng con”.
Tiếc rằng, tác giả “Từ điển tục ngữ Việt”, mới chỉ dừng ở mức diễn giải nội dung câu tục ngữ, chứ chưa giải thích tại sao dân gian lại nói như vậy. Mặt khác, cách diễn giải còn có chỗ chưa đúng, thậm chí là sai nặng. Cụ thể:
“Đít” (trong “đít bồ”); “trôn” (trong “trôn vại”), đều chỉ cái “đít”, "mông", “mông
đít”, "khu", "khu đít", "trái đít"..., (“khối thịt dày và chắc ở hai bên hậu môn. Ví dụ: "Ăn rồi cắp đít ra về, Thấy hàng chả chó lại lê trôn vào-cd”-Từ điển tiếng Việt-Vietlex), chứ không phải “đít” chỉ cái “mông”,
còn “trôn” lại là “(lỗ) trôn” (tức “lỗ
đít”, “hậu môn” của người), như Nhà ngữ học Nguyễn Đức Dương giải thích.
Có lẽ, soạn giả Nguyễn Đức Dương cho rằng, "(lỗ) trôn" lớn như cái vại", nên "ăn lắm, ỉa nhiều" ("ăn hại chồng con"). Nhưng, về hình
tượng, không ai ví “(lỗ) trôn” to như
cái vại. Vì trôn vại kín mà bằng, không hề có lỗ. Mặt khác, đây là câu tục ngữ
đúc kết kinh nghiệm “nhân tướng học dân gian”, cụ thể là “tướng mông” (đồn bộ
tướng-臀部相), chứ
không phải tướng “(lỗ) trôn” (to, nhỏ).
Lỗ trôn đàn hồi, to nhỏ, giãn rộng hay đóng kín, còn tuỳ theo cơ chế hoạt động.
Và nhất là không ai xem tướng qua quan sát “(lỗ)
trôn” cả. Thế nên, ở dị bản thuộc vần C, chính Nguyễn Đức
Dương đã giải thích: “Chân vò đít vại ăn
hại chồng con: Chân mà to như cái vò, mông
mà to như cái vại (là hai nét hay gặp ở những ả đàn bà chỉ giỏi ăn hại chồng
con)”. Theo đây, “đít vại” hay “trôn vại” đều chỉ cái mông, cái đít, theo lối so sánh ngoa dụ của dân gian mà thôi[1].
Trở lại với nội dung câu tục ngữ.
Người xưa
tổng kết, “Đàn bà to mông, đàn ông to vai”. Đàn ông sức dài vai rộng, nên vai, lồng
ngực phải vạm vỡ; đàn bà đảm nhận thiên chức sinh đẻ, nên mông cần nở nang, khung
xương chậu phải phát triển (phong nhũ, phì đồn-豐乳肥臀 - Vú đầy, mông nở).
Về “tướng mông” (chủ yếu) người ta chia làm ba loại:
1.Mông vuông (Phương hình đồn-方形臀), còn gọi mông chữ H ("đồn"
2. Mông
tròn (Viên hình đồn-圓形臀), còn gọi
mông chữ O.
3. Mông
trái tim (Tâm hình đồn-心形臀), còn gọi mật đào đồn-蜜桃臀 (mông trái
đào), hoặc mông chữ A.
4. Mông
chữ V (V hình)
 |
| 1.Mông vuông (phương hình); 2.Mông tròn (viên hình); 3.Mông trái tim (tâm hình); 4.Mông chữ V Ảnh: ST |
Xét về mặt
mỹ học và nhân tướng học:
-Kiểu “mông
vuông”, trên dưới bằng nhau, đại cơ nhỏ; cơ phát triển về hai bên; “mông chữ V”, trên rộng dưới hẹp (phía trên mông rộng; dưới
mông [phần trái đít] beo lại, chúm lại). Hai loại mông này nhìn xấu, không có đường nét gì, biểu hiện
cơ mông hoặc khung xương chậu nói chung kém phát triển; mông to mà thẳng đuột (hầu như không
phân biệt phần mông với eo lưng).
 |
| Mông vuông |
 |
| "Mông vuông". Phía dưới của mông vuông, bằng, lép, trông như "đít bồ, trôn vại". Ảnh: ST |
 | ||
| Hình dáng cái vại Ảnh:ST 
|
 |
| Chúng tôi chưa tìm được hình ảnh minh hoạ của cái bồ trong câu tục ngữ. Nhưng về cơ bản, cái bồ lúa (to gấp hàng chục lần) cũng giống hình dáng cái bồ đựng thức ăn của người Thái này. Ảnh: St |
Xét hình
dáng, thì bồ và vại cũng to thô, bằng phẳng, trùng trục từ trên xuống dưới đáy, không hề có dáng phình, cong (“Cháy nhà hàng phố, bình chân như vại”-tục ngữ). Thế nên, “đít bồ, trôn vại”, hay “chân vò, đít vại”, là kiểu mông to mà
kém nở nang, không có đường nét, khi ngồi thì bằng, thẳng đuột, to thô như đít bồ, trôn vại. Câu tục ngữ “Cả vú
to hông, cho không chẳng màng”, chính là chê tướng đàn bà “đít bồ trôn vại”, hông
to bằng mông, sồ sề, cục mịch, lười vận động.
-Kiểu “mông
tròn”, cơ mông khá nở nang, phát triển săn chắc, hai “trái đít” tròn, ngắn, không sệ;
mông phân biệt rõ ràng với phần eo lưng. Tuy nhiên, vì mông tròn nên phần chuyển
tiếp giữa eo lưng và mông không thon, mà hơi gẫy, không xấu không đẹp. Có lẽ kiểu mông tròn nằm giữa "phân khúc" của mông vuông và mông trái đào.
 |
| "Viên hình đồn" (mông tròn, còn gọi "mông chữ O") khá đẹp Ảnh: ST |
 |
| "Viên hình đồn" ("Mông tròn" hay "Mông chữ O") Ảnh: ST |
-"Tâm hình đồn - mông trái tim” (trông như hình trái tim lộn ngược, còn gọi "mật đào đồn" = mông trái đào), phía trên (phần giáp eo lưng) hẹp, dưới rộng;
khung xương chậu và cơ mông phát triển đầy đặn, nở nang, săn chắc; mông phân biệt
với phần eo lưng bằng đường cong mềm mại. Dù Á hay Âu, xưa hay nay, đây cũng là kiểu mông mơ ước của nhiều phụ nữ.
 |
| "Mông trái tim" (Tâm hình đồn - 心形臀) Ảnh: ST |
 |
| "Tâm hình đồn" (Mông trái tim) còn gọi "Mật đào đồn" (Mông trái đào) Ảnh: ST |
 |
| Hình dáng màu sắc trái đào gợi sự liên tưởng đến mông trái tim Ảnh: ST |
 |
| Biến tấu hình thang của "mông chữ O" và "mông trái tim" - cả hai tướng mông được cho là "cát tường" này đều nở nang, khoẻ mạnh, chứ không bó hãm như "đít bồ trôn vại" (Mông vuông; Mông chữ V) Đồ hoạ: ST |
Sở dĩ
“mông trái tim”, còn được gọi là “mật đào” 蜜桃 (quả đào ngọt, đào ăn quả), vì hình khối của trái đào một
bên cũng chia làm hai “múi” tròn căng, hồng hào, phơn phớt tơ mịn. Vẻ mơn mởn của
“mông trái đào”, không chỉ là vẻ đẹp về hình thể, đường nét, màu sắc, mà còn biểu
hiện một cơ thể khoẻ mạnh, khả năng sinh dục, tình dục dồi dào, đảm nhận tốt
thiên chức làm mẹ, làm vợ nói chung của người phụ nữ.
"Bổ củi xem thớ, lấy vợ xem hông/mông" (Tục ngữ). Trong khi đàn bà “đít bồ, trôn vại” bị xếp vào diện “Cả vú to hông, cho không chẳng màng”, thì kiểu "Mông trái đào", "Mông trái tim", lại được dân gian đánh giá là “To mông rộng háng, đáng quan tiền”, “Những người thắt đáy lưng ong, Vừa khéo chiều chồng lại khéo nuôi con”; Mông không nở nang không thể có “thắt đáy lưng ong”. Ngược lại, đã thắt thắt đáy lưng ong, thì mông thường nở nang, ấy là quý tướng, chồng con được nhờ.
 |
| Mông "vuông đít bồ", "bằng trôn vại" (trái) và "mông trái đào" (phải). Thẩm mĩ phụ thuộc vào con mắt mỗi người. Nhưng, có lẽ không có chàng trai cô gái nào lại khen kiểu "mông vuông", và chê kiểu "mông trái đào" Ảnh: ST |
"Bổ củi xem thớ, lấy vợ xem hông/mông" (Tục ngữ). Trong khi đàn bà “đít bồ, trôn vại” bị xếp vào diện “Cả vú to hông, cho không chẳng màng”, thì kiểu "Mông trái đào", "Mông trái tim", lại được dân gian đánh giá là “To mông rộng háng, đáng quan tiền”, “Những người thắt đáy lưng ong, Vừa khéo chiều chồng lại khéo nuôi con”; Mông không nở nang không thể có “thắt đáy lưng ong”. Ngược lại, đã thắt thắt đáy lưng ong, thì mông thường nở nang, ấy là quý tướng, chồng con được nhờ.
 |
| Mông hình chữ V Ảnh: ST |
Đàn bà mông vuông, hoặc mông chữ V, khi ngồi, lưng và mông thành đường thẳng, phẳng tịt xuống,
tựa như “đít bồ, trôn vại”; trong khi đàn bà mông trái đào khi ngồi, mông vẫn phân biệt với lưng bằng đường cong, căng hình trái đào.
Tướng mông nở nang, khi ngồi lộ rõ hai "trái đít” cong cong, dân gian còn gọi là "đường lang đồn - 螳螂臀" (đít bọ ngựa), hoặc “áp tử đồn - 鴨子臀" (đít vịt). Tú Xương mô tả “Trên ghế bà đầm ngoi đít vịt”, chính là nói cái tướng “đít ngồi cong cong” đĩ thoã của bà đầm)[2]. Theo dân gian, đây cũng là tướng mắn đẻ, vì khung xương chậu phát triển, dồi dào sinh lực (“Đít ngồi cong cong, con đông như vịt”].
Tướng mông nở nang, khi ngồi lộ rõ hai "trái đít” cong cong, dân gian còn gọi là "đường lang đồn - 螳螂臀" (đít bọ ngựa), hoặc “áp tử đồn - 鴨子臀" (đít vịt). Tú Xương mô tả “Trên ghế bà đầm ngoi đít vịt”, chính là nói cái tướng “đít ngồi cong cong” đĩ thoã của bà đầm)[2]. Theo dân gian, đây cũng là tướng mắn đẻ, vì khung xương chậu phát triển, dồi dào sinh lực (“Đít ngồi cong cong, con đông như vịt”].
 |
| "Đít ngồi cong cong, con đông như vịt" (tục ngữ Việt) Người "Đít bồ trôn vại" khi ngồi không thể tạo dáng "đường lang đồn" (đít bọ ngựa), hay "áp tử đồn" (đít vịt) Ảnh: ST |
 |
| Kiểu mông trái đào biểu hiện khung xương chậu phát triển. Ảnh: ST |
 |
| Khung xương chậu của phụ nữ có mông trái đào Ảnh: ST |
Như vậy, nếu như
câu tục ngữ “Lưng chữ cụ, vú chữ tâm” (mà chúng tôi từng giới thiệu với bạn đọc trên báo Người Lao Động và Tuấn Công Thư phòng), nói về kinh nghiệm xem “tướng lưng” (bối tướng-背相), “tướng vú” (nhũ tướng-乳相), thì câu “Đít bồ trôn vại ăn hại chồng con”,
nhân tướng học dân gian lại tổng kết kinh nghiệm xem “tướng mông” (đồn tướng - 臀相, hay "đồn bộ tướng"-臀部相.
Theo đó, “Đít bồ trôn vại, ăn hại chồng con”, ý chỉ đàn bà mông to, nhưng không nở nang, cơ mông kém phát triển, thẳng đuồn đuột (to vuông kiểu đít bồ), trùng trục (to, bằng như trôn vại), là tướng đàn bà lười biếng (siêng ăn, nhác làm)[3], “ăn hại chồng con” (chồng con không được nhờ). Vì sao lại như vậy? Vì dân gian cho rằng, đó là tướng thô vụng, lười vận động, không biết lo liệu, vén khéo[4].
Theo đó, “Đít bồ trôn vại, ăn hại chồng con”, ý chỉ đàn bà mông to, nhưng không nở nang, cơ mông kém phát triển, thẳng đuồn đuột (to vuông kiểu đít bồ), trùng trục (to, bằng như trôn vại), là tướng đàn bà lười biếng (siêng ăn, nhác làm)[3], “ăn hại chồng con” (chồng con không được nhờ). Vì sao lại như vậy? Vì dân gian cho rằng, đó là tướng thô vụng, lười vận động, không biết lo liệu, vén khéo[4].
Kinh nghiệm “xem
tướng mông” của dân gian, ngoài cái lý đơn giản "đã đẹp lại tốt, đã xấu lại xa", xét về khoa học, không phải không có cơ sở. Dĩ nhiên cũng không
phải đúng trong mọi trường hợp, đặc biệt là trong cuộc sống hiện đại[5].
HTC/4/2018
Chú thích:
[1] Như nhiều sách từ điển đã giảng: “trôn: Đít, đáy, chỗ cuối cùng <> Quần thủng trôn. Trôn ốc. Trôn kim. Trôn quang” (Việt Nam tự điển-Hội Khai Trí Tiến Đức); “trôn • dt. Đít, phần dưới chót thân mình con người: Bàn trôn, lòn trôn, lỡ-trôn, mổng trôn” (Việt Nam tự điển-Lê Văn Đức).
[1] Như nhiều sách từ điển đã giảng: “trôn: Đít, đáy, chỗ cuối cùng <> Quần thủng trôn. Trôn ốc. Trôn kim. Trôn quang” (Việt Nam tự điển-Hội Khai Trí Tiến Đức); “trôn • dt. Đít, phần dưới chót thân mình con người: Bàn trôn, lòn trôn, lỡ-trôn, mổng trôn” (Việt Nam tự điển-Lê Văn Đức).
[2]-“Đít bọ ngựa”, hay “đít
vịt” cũng có khi được hiểu là kiểu mông cong mà "nặng”, của người thừa cân.
[3]-Theo cái nhìn của dân
gian, tướng mông bằng là kiểu người sinh ra để “ăn không ngồi rồi”, lười vận động.
[4]-Dị bản "Chân vò, đít vại ăn hại chồng con", thể hiện rõ hơn tướng người đàn bà thô vụng: bắp chân to, thô phình ra như hình dáng cái vò; trong khi mông đít trông như cái vại.
[4]-Dị bản "Chân vò, đít vại ăn hại chồng con", thể hiện rõ hơn tướng người đàn bà thô vụng: bắp chân to, thô phình ra như hình dáng cái vò; trong khi mông đít trông như cái vại.
[5]-Trong thực tế, nhiều người "đít bồ, trôn vại" rất giỏi giang, tháo vát. Và ngày nay, bằng phương
pháp luyện tập cơ mông (trung cơ 中肌 và đại cơ 大肌), người ta có thể cải thiện
được hình dáng của mông vuông, mông chữ V theo chiều hướng giống mông tròn và
mông trái đào. Ngược lại, những người sở hữu kiểu mông tròn, mông trái đào, nếu lười
vận động, tích nhiều mỡ thừa, cũng sẽ không còn nguyên kiểu dáng thiên phú nữa, mà sệ, chảy gần như mông vuông.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét